Question:

निम्न में से कौन नास्तिक दर्शन है ? 
 

Show Hint

सूत्र: आस्तिक = वेद-प्रामाण्य (न्याय, वैशेषिक, सांख्य, योग, मीमांसा, वेदान्त) ; नास्तिक = वेद-अस्वीकृति (बौद्ध, जैन, चार्वाक)।
  • योग दर्शन
  • न्याय दर्शन
  • जैन दर्शन
  • सांख्य दर्शन
Hide Solution
collegedunia
Verified By Collegedunia

The Correct Option is C

Solution and Explanation

चरण 1: मानदण्ड समझें।
भारतीय परम्परा में आस्तिक/नास्तिक का भेद वेद-प्रामाण्य पर आधारित है। जो दर्शन वेदों को प्रमाण मानते हैं, वे आस्तिक; जो नहीं मानते, वे नास्तिक कहलाते हैं। यह वर्गीकरण ईश्वर-स्वीकार पर नहीं, केवल वेद-स्वीकृति पर टिका है।
चरण 2: विकल्पों का मिलान।
योग, न्याय और सांख्य — तीनों आस्तिक दर्शनों में आते हैं; ये वेद-प्रामाण्य स्वीकारते हैं और षड्दर्शन की श्रेणी में गिने जाते हैं। जैन दर्शन वेद-प्रामाण्य नहीं मानता; इसकी अपनी स्वतंत्र साधना–शास्त्र परम्परा (अनेकान्तवाद, स्याद्वाद, नयवाद, त्रिरत्न आदि) है, इसलिए यह नास्तिक सम्प्रदाय है।
चरण 3: निष्कर्ष।
अतः दिए गए विकल्पों में नास्तिक दर्शन केवल जैन है; अन्य तीन आस्तिक हैं।
Was this answer helpful?
0
0