Question

सन्धिविग्रहं कुरुत। किञ्चिज्ज्ञोऽहम् = \(\underline{\hspace{2cm}}\) + \(\underline{\hspace{2cm}}\) 
 

Hint:

यदा पदे 'ओ' कारस्य अनन्तरम् अवग्रहः (ऽ) दृश्यते, तदा प्रायः विसर्गसन्धिः (उत्वम्) तथा पूर्वरूपसन्धिः च भवति। विग्रहं कुर्वन्तः 'ओ' इत्यस्य स्थाने विसर्गं (:) तथा 'ऽ' इत्यस्य स्थाने 'अ' इति लिखन्तु।
(When you see an avagraha (ऽ) after 'o' in a word, it is usually a combination of Visarga Sandhi (utvam) and Pūrvarūpa Sandhi. While splitting, replace 'o' with visarga (:) and 'ऽ' with 'a'.)

Answer 1

पदक्षेपः 1: प्रश्नस्य अवगमनम्:
अस्मिन् प्रश्ने, 'किञ्चिज्ज्ञोऽहम्' इति पदस्य सन्धिविग्रहः करणीयः।
(In this question, the sandhi of the word 'kiñcijjño'ham' has to be split.)
पदक्षेपः 2: सन्धि-नियमस्य विश्लेषणम्:
पदम्: किञ्चिज्ज्ञोऽहम्
अत्र पदद्वयं स्पष्टं दृश्यते - किञ्चिज्ज्ञः तथा अहम्।
(Here two words are clearly visible - kiñcijjñaḥ and aham.)
1. विसर्गसन्धिः (उत्वम्): 'किञ्चिज्ज्ञः' इत्यस्य अन्ते 'अः' अस्ति। ततः 'अहम्' इत्यस्य 'अ' कारः अस्ति। "अतो रोरप्लुतादप्लुते" इति सूत्रानुसारं यदि विसर्गात् पूर्वम् 'अ' तथा परम् अपि 'अ' भवति, तर्हि विसर्गस्य 'उ' भवति। ततः 'अ+उ' मिलित्वा गुणसन्धिना 'ओ' भवति।
\( \text{किञ्चिज्ज्ञः} \rightarrow \text{किञ्चिज्ज्ञ अ} \rightarrow \text{किञ्चिज्ज्ञ उ} \rightarrow \text{किञ्चिज्ज्ञो} \)
(Visarga Sandhi (Utvam): At the end of 'kiñcijjñaḥ' there is 'aḥ'. It is followed by 'a' of 'aham'. According to the rule 'ato roraplutādaplute', if 'a' is before and after the visarga, the visarga becomes 'u'. Then 'a+u' combine by Guṇa Sandhi to become 'o'.)
2. पूर्वरूपसन्धिः: 'ओ' कारात् परम् आगच्छतः 'अ' कारस्य लोपः भूत्वा तस्य स्थाने अवग्रहः (ऽ) चिह्नं योज्यते।
\( \text{किञ्चिज्ज्ञो + अहम्} \rightarrow \text{किञ्चिज्ज्ञोऽहम्} \)
(Pūrvarūpa Sandhi: The 'a' that comes after 'o' is elided and replaced by the avagraha symbol (ऽ).)
अतः विग्रहः किञ्चिज्ज्ञः + अहम् इति भवति।
(Therefore, the split is kiñcijjñaḥ + aham.)