Question:

Match philosophical doctrines with traditions.
(A). Bāhyārthapratyakṣavāda belongs to Vaibhāṣikā
(B). Bāhyārthānumeyavāda belongs to Sautrāntika
(C). Śūnyavāda belongs to Yogācāra
(D). Vijñānavāda belongs to Mādhymika

Show Hint

Vaibhāṣika = Direct realism, Sautrāntika = Inference realism, Yogācāra = Vijñānavāda, Mādhymika = Śūnyavāda.
Updated On: Sep 30, 2025
  • (A) and (C) only
  • (A) and (D) only
  • (B) and (C) only
  • (A) and (B) only
Hide Solution
collegedunia
Verified By Collegedunia

The Correct Option is D

Solution and Explanation

Step 1: Vaibhāṣika doctrine.
Vaibhāṣika school ne “Bāhyārthapratyakṣavāda” mānā — arthāt bāhya vastu seedhe pratyakṣ haiṁ aur vastutah svabhāva rakhtī haiṁ.
Step 2: Sautrāntika doctrine.
Sautrāntika ne “Bāhyārthānumeyavāda” kā siddhānta mānā — arthāt bāhya vastu svatantra nahīṁ haiṁ, unka anumāna kiya jātā hai.
Step 3: Yogācāra.
Yogācāra school Vijñānavāda (Consciousness-only) se sambandhit hai, na ki Śūnyavāda.
Step 4: Mādhymika.
Mādhymika school Nāgārjuna dvārā sthāpit Śūnyavāda par ādhārit hai, na ki Vijñānavāda.
Step 5: Options analysis.
- (A) Vaibhāṣika = Bāhyārthapratyakṣavāda ✔
- (B) Sautrāntika = Bāhyārthānumeyavāda ✔
- (C) Yogācāra = Vijñānavāda (not Śūnyavāda) ✘
- (D) Mādhymika = Śūnyavāda (not Vijñānavāda) ✘
Step 6: Conclusion.
Sahi matching hai (A) and (B) only.
Was this answer helpful?
0
0