Question:

'त्रयाणां भुवनानां समाहारः' इत्यस्य समस्तपदम् अस्ति-

Show Hint

द्विगु समास को पहचानना आसान है: पहला पद संख्या (द्वि, त्रि, चतुर्, पञ्च आदि) होगा और पूरा शब्द एक समूह को दर्शाएगा। जैसे: पञ्चानां वटानां समाहारः = पञ्चवटी, सप्तानाम् अहानां समाहारः = सप्ताहः।
Updated On: Sep 9, 2025
  • त्रयभुवनम्
  • त्रिभुवनम्
  • त्रिस्भुवनम्
  • त्रिभूवनः
Hide Solution
collegedunia
Verified By Collegedunia

The Correct Option is B

Solution and Explanation

Step 1: Understanding the Concept:
यह प्रश्न द्विगु समास से संबंधित है। विग्रह 'त्रयाणां भुवनानां समाहारः' (तीन भुवनों का समूह) का समस्तपद बनाना है। द्विगु समास में पहला पद संख्यावाची होता है और समस्तपद समूह का बोध कराता है।
Step 2: Detailed Explanation:
द्विगु समास के नियम:

जब एक संख्यावाची शब्द का किसी संज्ञा शब्द के साथ समास होता है और वह समूह का बोध कराता है, तो उसे द्विगु समास कहते हैं।
समस्तपद बनाते समय पूर्वपद में संख्यावाची शब्द का मूल रूप ('त्रि') और उत्तरपद में संज्ञा ('भुवन') आती है।
द्विगु समास प्रायः नपुंसकलिङ्ग एकवचन में होता है, अतः अंत में 'म्' लगता है।
इस नियम के अनुसार: 'त्रयाणां भुवनानां समाहारः' = त्रि + भुवन + म् = त्रिभुवनम्। अन्य विकल्प वर्तनी की दृष्टि से अशुद्ध हैं।
Step 3: Final Answer:
अतः, सही समस्तपद 'त्रिभुवनम्' है।
Was this answer helpful?
0
0

Top Questions on समास

View More Questions

Questions Asked in CUET exam

View More Questions