Question

'समान मापांच्या कोनांच्या जोड्या लिहा.'

Hint:

आपतित कोन आणि अपवर्तित कोन यांचा संबंध स्नेलच्या नियम द्वारे शोधता येतो, आणि ते माध्यमांच्या अपवर्तनांकावर आधारित असतात.

Answer 1

प्रकाशाच्या अपवर्तनाच्या प्रक्रियेमध्ये, समान मापांच्या कोनांच्या जोड्या खालीलप्रमाणे असतात:
1. आपतित कोन (Incident Angle) आणि अपवर्तित कोन (Refraction Angle): आपतित कोन आणि अपवर्तित कोन हे समान मापांच्या असतात, असे एक महत्त्वाचे नियम आहे. जेव्हा प्रकाश एका माध्यमातून दुसऱ्या माध्यमात जातो, तेव्हा आपतित कोन आणि अपवर्तित कोन यांच्यात एकसमान नातं असते. परंतु, हे कोन समान मापांचे असतात, कारण ते प्रत्येक माध्यमाच्या प्रॉपर्टीवर आधारित असतात.
2. आपतित कोन (i) आणि अपवर्तित कोन (r) मध्ये अंतर असते, परंतु ते एका ठराविक अनुपातात असतात: आपतित कोन (i) आणि अपवर्तित कोन (r) हे दोन्ही एकाच माध्यमातून दुसऱ्या माध्यमात प्रवेश करत असताना, त्यांच्या मध्ये अंतर असतो. हा अंतर त्या दोन माध्यमांच्या अपवर्तनांकावर (Refractive Indices) अवलंबून असतो. स्नेलच्या नियम (Snell’s Law) नुसार, \[ n_1 \sin(i) = n_2 \sin(r) \] जिथे \( n_1 \) आणि \( n_2 \) हे दोन माध्यमांच्या अपवर्तनांक असतात, आणि \( i \) आणि \( r \) हे आपतित कोन आणि अपवर्तित कोन असतात. त्यामुळे, हे कोन एका ठराविक अनुपातात असतात, जो संबंधित माध्यमांच्या अपवर्तनांकावर आधारित असतो.
स्नेलचा नियम प्रकाशाच्या अपवर्तनाच्या अचूक गणनेसाठी एक महत्त्वाचे सूत्र आहे, जे आपतित आणि अपवर्तित कोन यांचा योग्य संबंध सांगते.